Leefstijlcoach en adviseur Arbeid & Gezondheid Thomas Brouwer ziet dagelijks hoe stress een rol speelt in het leven van medewerkers. Vanuit TIGRA Leeuwarden begeleidt hij mensen en organisaties bij thema’s als werkdruk, werkstress en mentale belastbaarheid.
“Of het nou tijdens een Preventief Medisch Onderzoek (PMO) is of bij de mensen die ik begeleid met de VR Mindset Training, het gaat eigenlijk altijd wel over stressgerelateerde klachten,” vertelt hij. “Dat kan variëren van vermoeidheid en concentratieproblemen tot prikkelbaarheid en vergeetachtigheid.”
“Stress is in de basis niets meer dan een voorbereiding op actie,” legt Thomas uit. “Je lichaam maakt zich klaar om iets te doen. Of dat nu iets positiefs of negatiefs is, dat verschil herkent je lijf niet. Pas wanneer stress te lang aanhoudt, wordt het een probleem.”
Stress is te herkennen op meerdere niveaus: lichamelijk, mentaal en in gedrag. “Je ziet het in het lichaam: een versnelde ademhaling, een hogere hartslag. Mensen voelen dat vaak zelf ook. Maar je ziet het ook aan gedrag: sneller geprikkeld zijn, dingen vergeten, moeite hebben met concentratie. En op de werkvloer kan dat natuurlijk voor allerlei problemen zorgen.”
Toch benadrukt hij dat stress niet per se slecht is. “We hebben stress ook nodig. Gezonde stress maakt je alert, helpt je presteren en zorgt ervoor dat je doelen haalt. De kunst is om te weten wanneer spanning te lang aanhoudt en herstel uitblijft.”
Om mensen beter inzicht te geven in hun stressreacties, zetten we bij TIGRA de VR Mindset Training in. Daarbij gebruiken deelnemers een Virtual Reality-bril en een hartslagband die de hartritmevariatie meet. “Je hartslag is geen metronoom,” vertelt Thomas. “Hoe meer variatie, hoe ontspannener je bent; hoe minder variatie, hoe gefocuster of gespannener. Dat meten we tijdens de training. Zo wordt stress ineens iets wat je kunt zien én beïnvloeden.”
Voordat iemand de VR-bril opzet, neemt Thomas altijd even de tijd voor een korte intake. “Ik wil weten waarom iemand er is en wat er speelt. Daarna leg ik uit wat er in de training gebeurt: dat we kijken naar de werking van het stresssysteem, maar ook naar mindset en hoe jouw manier van denken invloed heeft op hoe je stress ervaart.”
Wat de VR-training uniek maakt, is dat deelnemers realtime biofeedback krijgen. “Je ziet direct wat er gebeurt als je bijvoorbeeld rustiger gaat ademhalen. Veel mensen hebben al vaak gehoord dat ademhaling helpt bij stress, maar als je het effect meteen op een meter ziet, dan maakt dat indruk. Het wordt tastbaar.
De VR Mindset Training bestaat uit verschillende oefeningen en levels in een veilige virtuele omgeving. “Het begint met een korte introductie, daarna duiken we meteen het eerste level in,” vertelt Thomas. “Eén van de bekendste oefeningen is de ‘plank’-opdracht: deelnemers staan virtueel op een smalle plank op grote hoogte. Je brein denkt dat je daar echt bent, terwijl je gewoon op een plankje bij TIGRA staat. Je lichaam reageert alsof je gevaar loopt en dan kijken we wat er gebeurt als je bewust kalmeert. Dat moment is vaak een eyeopener.”
Daarnaast zijn er spellen zoals het kalmeren van een wespennest of de Elfstedentocht, waarbij je bij elke ‘stad’ een ontspanningsoefening doet. De trainingen wordt zowel preventief ingezet als bij medewerkers die al klachten ervaren. “Preventief helpt het mensen hun stresssysteem beter te begrijpen. En bij iemand die is uitgevallen door stress of burn-out helpt het om opnieuw vertrouwen te krijgen in het eigen lichaam. Je leert weer grip te voelen.”
Volgens Thomas ligt het verschil vooral in de directe ervaring. “Bij reguliere stresscoaching krijg je vaak oefeningen mee: ademhalen, ontspannen, mindful zijn. Maar als je niet meteen resultaat voelt, is het lastig om gemotiveerd te blijven. In VR zie je het effect direct. Dat maakt de ervaring krachtig en geloofwaardig.”
De combinatie van technologie en coaching maakt het volgens hem effectief. “De VR-training geeft inzicht, maar de coach helpt vertalen naar het echte leven. Wat je leert in de virtuele wereld, neem je mee naar je werk of naar huis. Zo leg je de koppeling tussen oefenen en toepassen.”
De reacties van deelnemers zijn positief. “Mensen vinden het leuk, dat is belangrijk. Want als iets leuk is, blijft het beter hangen. Ze gaan naar huis met nieuwe inzichten, meer grip en meer rust.”
Tot slot heeft Thomas een helder advies: “Stress hoeft niet slecht te zijn. Het gaat er niet om dat je stress uit je leven haalt, maar dat je leert schakelen. Je kunt de situatie niet altijd veranderen, maar wel de manier waarop je ernaar kijkt. Dat is je mindset en die kun je beïnvloeden.”
